Hendrik Vondeling

Hendrik Vondeling werd op 23 februari 1901 geboren als het op één na jongste van negen kinderen uit het huwelijk van molenaar en landbouwer Auke Adams Vondeling en Bontje Hettes Eisinga. Vader Auke Adams had uit een eerder huwelijk, met Sjoukje Geerts Bruinsma, ook al twee kinderen.
Een jaar voor zijn geboorte was ook een zoontje geboren dat de naam Hendrik kreeg, maar hij overleed al na zestien weken.

Hendrik Vondeling was een kleinzoon van Adam Vondeling, gevonden (te vondeling gelegd) op 24 augustus 1818 bij Wijnjeterp. Ook was hij achterneef van Anne Vondeling, voormalig minister en voorzitter van de Tweede Kamer. Hendrik werd tot vervelends toe gevraagd of hij ‘familie van’ was; zo erg dat hij in een interview eens verzuchtte: ‘Jo soene jo namme feroare litte’(‘Je zou je naam er om veranderen!’).

Hendrik (gehuwd op 29 mei 1926 met de vier jaar jongere Jacoba Hartholt) was o.a. veehouder, gemeenteraadslid, wethouder, locoburgemeester, lid van de Provinciale Staten (1955-1965) en schrijver. Toen hij in de Provinciale Staten kwam zat ook zijn neef Adam Vondeling er al in voor de PvdA. Daarnaast was Vondeling bestuurslid in tal van boerenorganisaties. Toen zijn kinderen op school eens gevraagd werd wat hun vader voor de kost deed, zeiden ze: Vader is voorzitter!

Hendrik Vondeling bekleedde, na vanaf 1931 raadslid te zijn geweest, twee keer voor de SDAP respectievelijk de PvdA in Ooststellingwerf het wethouderschap, van 1935 tot 1944 en van 1946 tot 1966. Hij legde zijn functie neer vanwege het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd.

Op 13 april 1945, bevrijdingsdag van Oosterwolde, sprak Vondeling de inwoners toe vanaf hotal De Gouden Klok en had een aandachtig gehoor.

Vondeling werd in 1960 als eerste benoemd tot ereburger van de gemeente Ooststellingwerf en kreeg daarbij de erepenning uitgereikt door burgemeester mr. G.A. Bontekoe.


Ondanks het feit dat hij Friestalig wa en thuis Fries sprak (en de tekst op het grafmonument ook Fries is) schreef Vondeling ook in het Stellingwerfs o.a. de Haarm-trilogie en ‘Oosterwoolde doe en now’ .

en kreeg daarvoor in 1982 de H.J. Bergveldpries. Saillant detail: Deze Hendrik Johannes Bergveld, naar wie de prijs was vernoemd, was als ambtenaar van de secretarie van de gemeente Ooststellingwerf getuige geweest bij het huwelijk van Hendrik en Jacoba.

Hendrik Vondeling overleed op 22 mei 1992 op 91-jarige leeftijd en ligt begraven op Prandingahof in Oosterwolde in graf 3-5-14.

Begraafplaatsen Oosterwolde en Fochteloo