Christoffel Kraan

Christoffel is de jongste van de vier kinderen van Jan Kraan (Noordwolde) en Geertje Sammes Jongschaap (Oosterwolde). Hij zag op 14 augustus 1876 in Noordwolde het levenslicht.

Christoffel is een tijdje kantoorklerk geweest, maar ten tijde van zijn keuring voor de Nationale Militie, op 10 december 1895, woonde hij in Deventer en was ‘kweekeling/onderwijzer’. Hij werd overigens afgekeurd vanwege én zijn te kleine postuur én broederdienst.

Hij ging in Oosterwolde als onderwijzer aan de slag en kocht op 20 november 1900 van Suardus Engberts Posthuma voor
ƒ 1.200 een woning met hok en erf, gelegen in de kom van het dorp.
Op onderstaande prentbriefkaart is het de linker woning; ernaast is de boekhandel van Jan Hendriks Popping.

Christoffel haalde op 31 juli 1901 de hoofdakte.

Op 18 juli 1902 trouwde hij met Trijntje Noorman, dochter van Klaas Hendriks Noorman die met zijn vader het orgel van de Dorpskerk bouwde. Bijna een jaar later, op 16 juni 1903 werd dochter Froukje geboren.

In 1906 werd Christoffel aangesteld als hoofd der school in Fochteloo als opvolger van Jolle Ruurds Douwenga en het gezin verhuisde om die reden naar het schoolhuis in dat dorp.

In Fochteloo kreeg het echtpaar nog twee zoons: Jan Klaas (28-4-1909) en Klaas Jan (30-4-1915).

Het kleine postuur van Christoffel wordt ook duidelijk uit schoolfoto ‘s uit 1907 resp. 1933.

Echtgenote Trijntje was o.a. toezichthouder op het nuttig handwerken; mogelijk heeft ook zij voor de klas gestaan.

Christoffel was een graag geziene man in Fochteloo. Zo werd hij voorzitter van vele verenigingen, waaronder Dorpsbelang, de begrafenisvereniging, het Groene Kruis, NNC, de zangvereniging, de ijsclub, de oudercommissie, zondagschool en de Volksontwikkeling.

Hoe geliefd hij was werd pas duidelijk bij zijn afscheid in verband met pensionering op 30 november  1933. Het dorp schonk Meester Kraan een fotoboek met foto’s van alle verenigingen waar hij actief voor was of was geweest. Met een avondvullend programma met zang en voordrachten werd de avond gevuld. Overdag was er al een feest met de schoolkinderen geweest.
Het fotoboek heeft de familie Kraan later geschonken aan het dorpsbelang Fochteloo.
Christoffel was overigens al een tijdje om gezondheidsredenen niet meer werkzaam aan de school. Hij werd vervangen door J.K. Noorman, een zwager die ook getuige was bij het huwelijk van Christoffel en Trijntje.

Tussendoor had Christoffel het huis in Oosterwolde op 24 juli 1919 voor € 4.000 verkocht aan collega-onderwijzer Jan Bosga, in Oosterwolde.
Wellicht mede door deze verkoop werd Kraan schuldeiser van vijf mensen die van hem geld leenden. Daarbij ging het in totaal om ƒ 12.500 aan leningen afgesloten in de periode 1923-1930.

Onderstaande foto toont in het midden Christoffel Kraan omstreeks 1933, waarschijnlijk omringd door zijn gezin.

Nadat het echtpaar Kraan uit het onderwijs stapte zijn ze op 1 december 1933 verhuisd naar Groningen (van Hamelstraat 9). Twee dagen voor de verhuizing werd nog een boeldag georganiseerd waarbij allerlei huisraad werd ingebracht tot een bedrag van ruim ƒ 95.
Ze hebben niet meer lang samen van hun oude dag kunnen genieten. Froukje overleed in 1936 en Christoffel in 1946, beide in Groningen. Ze liggen begraven in Oosterwolde. 3-2-21 en 3-2-22.

Dochter Froukje werd onderwijzeres, ze verhuisde in 1922 naar Zevenhuizen.  Ze huwde in 1931 met Hendrik Jac. Heemstra uit Tolbert.
Jan Klaas verhuisde in 1927 naar Groningen en ging Medicijnen studeren en werd o.a. Geneesheer-directeur van het Sanatorium Appelscha, later Haren.
Klaas Jan is in 1933 verhuisd naar Groningen.

Nog vermeldenswaard is dat Jan Kraan, de illustrator, cartoontekenaar en filmmaker uit Noordwolde, die later verhuisde naar Zwitserland, een oomzegger was van Christoffel.

(Met dank aan Jeltsje Mulder van de Historische Vereniging Appelscha die enkele ingrediënten aanleverde voor dit verhaal en de foto van de woning en de groepsfoto’s)

Begraafplaatsen Oosterwolde en Fochteloo